Speltherapie of spelcounseling is een vorm van begeleiding die vaak wordt gebruikt bij kinderen van 4 tot ongeveer 12 jaar. Spel is voor kinderen een natuurlijke manier om hun gevoelens te uiten. Het is de taal van het kind.
Via spel laat een kind zien waarmee het bezig is, ook dat wat ze nog maar moeilijk onder woorden kunnen brengen.
De spelcounselor volgt het kind in zijn spel, probeert de speeltaal van het kind te begrijpen en geeft ondersteuning bij het uiten en verwerken van problemen. Het kind krijgt mogelijkheden om nieuwe ervaringen op te doen en om emotionele en cognitieve inzichten te verwerven.
Daarnaast werkt het uitspelen van belevenissen met ondersteuning van een spelcounselor helend voor een kind. Op deze manier verwerkt een kind negatieve ervaringen.
Speltherapie is geschikt bij:
- Moeilijkheden met het uiten van en/of omgaan met gevoelens zoals boosheid, angst en verdriet
- Weinig zelfvertrouwen, een negatief zelfbeeld
- Nachtmerries, angsten of bedplassen
- Moeilijkheden bij echtscheiding
- Rouwverwerking bij overlijden
- Slaapproblemen
- Moeilijkheden in de omgang met leeftijdsgenootjes, niet kunnen samenspelen, pesten, teruggetrokken gedrag
- Gedrags- of agressie moeilijkheden
- Faalangst
Hoe werkt speltherapie?
Eerst heeft de spelcounselor een intake gesprek met de ouders. Daarna starten we met drie spelsessies waarin de spelcounselor het kind zo goed mogelijk leert kennen en begrijpen. Na deze drie sessies volgt er een gesprek met de ouders waarin wordt bekeken of spelcounseling wordt opgestart en aan welke doelen we dan gaan werken.
Gemiddeld en afhankelijk van de problematiek heeft een kind ongeveer twintig sessies nodig om tot een goede verwerking van zijn problematiek te komen. De sessies vinden wekelijks of tweewekelijks plaats en na elke vier of vijf sessies vindt er steeds een gesprek met de ouders plaats.
Indien nodig en na overleg met de ouders en het kind, wordt er zoveel mogelijk samengewerkt met de school en/of het CLB van het kind.
Waar gaat de speltherapie door?
De begeleiding vindt plaats in de spelkamer. Deze is zo ingericht dat kinderen de vrijheid hebben om met allerlei speelgoed te spelen (verkleedkleren, gezelschapsspelen, zandtafel, dieren, auto’s, poppen, ridders & prinsessen, knutselmateriaal, bouwmateriaal, … )
De speltherapeut volgt het kind in zijn spel en creëert zo een veilige situatie waarin het kind zich meer zal durven uiten. De spelcounselor brengt onder woorden wat er gebeurt, wat het kind zelf meer inzicht in de situatie brengt. Tijdens het spel behouden alle verhalen van het kind hun ‘alsof karakter’ wat de spelkamer extra veilig maakt. Het kind krijgt de kans om zijn verhaal te vertellen en tegelijk in de verhulling van het spel te blijven. Hierdoor kunnen ook moeilijkere thema’s vlotter worden uitgespeeld.
Vanuit een client-centered visie
De client-centered visie zorgt ervoor dat de spelcounselor werkt vanuit een houding van onvoorwaardelijke acceptatie, echtheid en empathie voor het kind en alle betrokkenen bij de begeleiding. Interventies gebeuren vanuit een positieve focus op problemen. Els Van Osselaer is als speltherapeut aan Groepspraktijk Kompas verbonden.